Uçakla cenaze nakli esnasında dikkat edilmesi gereken pek çok şey vardır ve bunlar yönetmelikle belirlenmiştir. Yurt dışında ölen kişilerin cenazesinin kendi ülkelerine taşınması konusunda seyahat sağlık sigortası büyük bir kolaylık sağlar. Nakil ve defin işlemlerinin yapılması, organizasyonun gerçekleştirilmesi, gerekli evrakların temini ve definle ilgili malzemelerin alınması için bu sigorta oldukça önemlidir. Uçakla cenaze taşınırken gerek fiziki koşullar, gerek temin edilmesi gereken belgeler prosedürlere uygun olmalıdır. Uçakla cenaze taşıma fiyatları, prosedürleri ve risksiz ülkeler gibi bilgiler için yazının devamını okuyabilirsin.
Yurt dışında ya da havaalanında ölenler için cenaze nakil işlemleri uçakla gerçekleştirilir. Uçakların kargo kısmında taşınan cenazeler için farklı havayolu şirketlerinin prosedürleri ayrı olabilir. Havayolu taşımacılığı ile özel kargo kategorisinde yer alan cenazeleri taşımak mümkündür. Ancak bu konuda ülkeler, riskli ve risksiz olmak üzere ayrılır. Buna göre izlenmesi gereken prosedürler de değişiklik gösterir.

Cenaze Nakil Anlaşması ve bazı ulusal mevzuat hükümleri, yurt dışından cenaze getirme ile ilgili detaylı açıklamalar sunar. Cenaze nakil işlemleri şu şekilde gerçekleştirilir:

  • Risksiz ülkelerden gelen cenazeler, kargo olarak kabul edilir ve bu ülkelerden gelen cenazeler için Türkiye’ye giriş esnasında herhangi bir işlem yapılmaz. Eğer risksiz bir ülkede bulaşıcı hastalıktan dolayı kişi ölmüşse, defin işlemleri yetkili sağlık birimleri tarafından yapılır. Yetkili sağlık biriminin onay vermemesi durumunda tabut açılmaz ve defin yapılmaz.
  • Türkiye Hudut ve Sahiller Genel Sağlık Müdürlüğü ile Havalimanı, Liman ve Kara Hudut kapılarındaki sağlık denetim merkezleri riskli ülkelerden gelen cenazeleri Türkiye’ye sokmakla görevlidir. Eğer alanda sağlık denetim merkezi yoksa nakil işlemlerini yetkili sağlık görevlileri yapar.
  • Yurt dışında ölen bir Türk vatandaşının Türkiye’ye getirilebilmesi için yurt dışı resmi dairelerinden tüm belgeler temin edilmeli ve ülkenin konsolosluğundan onay alınmalıdır. Bunun için ilk olarak T.C. vatandaşının ölüm belgesi hazırlanır.
  • Ölüm belgesini hazırlayacak kurum için kişinin vefat yeri ve nedeni önemlidir. Çünkü ölüm nedenine göre farklı işleyişler söz konusudur. Mesela kişi hastanede vefat ettiyse ölüm belgesini hastanenin yetkili doktoru hazırlar.
Uçak ile Cenaze Taşıma

Yurt dışına cenaze nakledebilmek için bazı prosedürleri bilmek gerekir. IATA kurallarına göre dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

  • Tabut, kırılmayacak ve zarar görmeyecek kaliteli materyallerle üretilmiş olmalıdır.
  • Tabutunun içinin lehimlenmiş metal çinko ya da kurşun ile kaplanması gerekir.
  • Tabutlar, uçağa yolcular binmeden önce yüklenmelidir ve üst üste konulmamalıdır.
  • Konşimento ekinde yer alan konsolosluk belgesi ve ölüm raporu incelenmeli ve iletilmelidir.

Gerekli prosedürlere uygun olan cenazeler, müsait olan ilk uçağa yüklenir. Yer Hizmetleri Kuruluşu; ambulans, cenaze arabası gibi araçlarla cenazeyi uçağın altına sevk eder. Cenaze kargosunda bulunan raporlar ve etiketler kontrol edildikten sonra cenazenin teslimi gerçekleştirilir.

Uçakla cenaze nakli ücreti öncelikle farklı hava yolu firmalarına göre değişiklik gösterir. Bunun yanında cenazenin hangi ülkeden geldiğine bağlı olarak da fiyatlar farklıdır. Çünkü bu ülkeler kendi içinde riskli ve risksiz olarak ayrılır. Bu da prosedürlerin değişiklik göstermesi ve fiyatların belirlenmesi anlamına gelir. Kişinin hangi nedenden vefat ettiği de prosedürleri etkilediği için fiyatlar buna bağlı olarak da belirlenir. Ayrıca yurt dışından cenaze getirme ücretinde mesafe de önemli bir kriterdir. Yolculuk süresine bağlı olarak farklı fiyatlar söz konusudur. Uçakla cenaze nakil ücreti ödendikten sonra gerekli işlemlere başlanır.
Yurt dışından cenazenin Türkiye’ye gelmesiyle ilgili net bir gün sayısı yoktur. Ancak sağlık kuruluşuna yaptığı ölüm bildiriminden sonra sağlık kuruluşu, en geç 10 gün içinde Nüfus Müdürlüğü’ne ölüm bildirimi yapar. Vefat eden kişinin ölüm belgesi ilgili konsolosluk ve sağlık kuruluşu tarafından onaylandıktan sonra uçağa yüklenerek nakledilir.
Uçak
Cenazeler, havalimanlarının belli noktalarından kabul edilir. Bu noktadan sonra cenaze uçağa taşınırken havalimanındaki insanların görmemesine oldukça dikkat edilir. Cenaze uçağa taşınırken ambulans, cenaze nakil aracı, traktör ya da üstü kapalı bagaj taşıma aracı kullanılır. Yolcular uçağa binmeden önce tabutlar yüklenir. Dolayısıyla havalimanı içinde cenaze görmek mümkün değildir.

Yurt dışında ölen Türk vatandaşları için cenaze taşıma işlemleri risksiz ülkelerden oldukça kolay bir şekilde gerçekleştirilir. Risksiz ülkelerden Türkiye’ye cenaze taşınırken bunlar kargo olarak değerlendirilir ve işlemler Gümrük Müdürlüğü tarafından yapılır.

  • Bulaşıcı hastalıktan dolayı ölen kişinin defin işlemleri, defnedileceği yerdeki sağlık görevlileri ve birimleri tarafından yapılır. Bu cenazeler, sağlık birimleri gömü onayı vermeden açılmaz.
  • Risksiz ülkelerden gelen cenazelerle ilgili işlemler, Türkiye Hudut ve Sahiller Genel Müdürlüğü havalimanı, liman veya bazı kara hudut kapılarındaki sağlık denetleme merkezlerinin yükümlülüğündedir.
  • Merkezi olmayan giriş noktalarında yurt dışından gelen cenazelerin işlemleri, Türkiye Hudut ve Sahiller Genel Müdürlüğü’nün yetki verdiği sağlık görevlileri tarafından yürütülür.

Türkiye’ye girişi toplum sağlığı bakımından risksiz olarak değerlendirilen ülkeler şu şekildedir:

  • Avrupa Konseyi Üyesi ve Gözlemci Ülkeler: Yunanistan, Almanya, Ukrayna, Andora, Slovenya, Arnavutluk, Slovakya, Avusturya, Sırbistan, Azerbaycan, San Marino, Belçika, Rusya, Bosna Hersek, Portekiz, Bulgaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Norveç, Danimarka, Monako, Ermenistan, Moldova, Estonya, Meksika, Finlandiya, Malta, Fransa, Makedonya, Güney Kıbrıs, Macaristan, Gürcistan, Lüksemburg, Hırvatistan, Litvanya, Hollanda, Lihtenştayn, İngiltere, Letonya, İrlanda, Karadağ, İsveç, İzlanda, İsviçre, İtalya, İspanya
  • Gözlemci Ülkeler: Vatikan, ABD, Meksika, İsrail, Kanada, Japonya
Cenaze

Riskli ülkelerden uçakla cenaze naklederken Cenazeler İçin Geçiş İzin Belgesi (Cenaze Nakil Belgesi) gereklidir. Eğer bu belge yoksa, cenaze sahipleri ve dış temsilciliklerle iletişime geçilir. Bu sayede belge en kısa sürede alınır. Belge geldiğinde, sağlık görevlisi tarafından Cenazeler İçin Düzenlenen Yurda Giriş belgesi hazırlanır.

  • Riskli ülkeden getirilen cenaze, bulaşıcı hastalık sebebiyle ölmüşse ya da bulaşıcı hastalık taşıyorsa, Cenazeler İçin Düzenlenen Yurda Giriş Belgesi hazırlanır. Bu belgede, cenaze ile direkt temasa geçilmemesi ve hükümlere uygun olarak defin işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerektiği yazar.
  • Cenaze Nakil Belgesi ekinde bulunan evraklardaki bilgiler eksikse, cenaze sahibi ve dış temsilcilik ile iletişime geçilerek eksik bilgiler tamamlanır.
  • Bilgiler elde edilemezse, sisteme var olan bilgiler girilir. Fakat Cenaze İçin Düzenlenen Yurda Giriş İzin Belgesi düzenlenemeyeceğinden cenazeyi Türkiye’ye sokabilmek için emniyet birimlerine resmi evrak iletilir.
  • Riskli ülkelerden gelen cenazelerine ait Türkiye giriş belgeleri yetkili personellerce arşivlenir.
  • Türkiye Hudut ve Sahiller Bilgi Sistemi’ne, yetkili sağlık görevlisi tarafından, Türkiye’ye getirilen cenazelerin kaydı girilir.

Uçakla yurt dışından cenaze nakil işlemleri için öncelikle ülkenin riskli mi risksiz mi olduğunu bilmeli ve ardından taşımayı gerçekleştirecek havayolu şirketinin cenaze nakil şartlarını öğrenmelisin. Buna uygun olarak gerekli belgeleri teslim etmeli ve ödemeyi yapmalısın. Bu sayede yurt dışından ülkenize cenaze nakli gerçekleştirebilirsin.