Ruhsatsız ya da Tapusuz Eve DASK Yaptırılır Mı?

Türkiye'nin içinde bulunduğu coğrafya, depremle birlikte yaşamayı öğrenmeyi ve eksiksiz bir şekilde gereken tüm tedbirleri almayı hepimiz için zorunlu kılıyor. Deprem gerçeği ile yaşama kavramı, depremle ilgili hem bireysel hem de ulusal bilinç düzeyinin artırılması anlamına geliyor. Ülkemizin depremle mücadelesinde atılan en önemli adımlardan biri olarak 2000 yılında kurulan kamu kuruluşu olan Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) geliyor. Türkiye'deki yasal mevzuatlarla zorunlu kılınan Deprem Sigortası ile ilgili edindirme, uygulama ve yönetiminden sorumlu bir kurum olan DASK, depremin vatandaşlar üzerinde yaratabileceği maddi yükümlülüklerin sigorta şirketleri ve kamuyla paylaşılmasını sağlıyor. DASK nedir, DASK için gerekli belgeler nelerdir, DASK yaptırmak zorunlu mu, DASK kapsamına giren ve girmeyen binalar hangileri gibi tüm merak edilenleri içeriğimizde bir araya getirdik.

Öncelikle bir tür konut sigortası olan DASK'ın tanımıyla başlayalım. DASK, sahibi olduğun binada deprem nedeni ile oluşabilecek maddi hasarların güvence altına alınmasını sağlayan poliçelerdir. Bir tür konut sigortası olan DASK, kanunlar ile zorunlu tutulması ve deprem başta olmak üzere doğal afetlerde devreye giren ve sigortalıyı olası maddi kayıplara karşı koruyan bir sigortacılık ürünüdür.

DASK, özel mülkiyete tâbi taşınmazlar üzerinde inşa edilen binalar için zorunlu kılınan poliçelerdir. 6305 sayılı Afet Sigortaları Kanununa göre bazı binalar DASK kapsamı dışında tutuluyor. DASK yaptırılamayan binaları şöyle sıralayabiliriz:

• Kamu Konutları Kanununa tâbi kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetindeki binalar
• Köylerde inşa edilmiş olan binalar
• Ticari ve sınai amaçla kullanılan iş hanı, iş merkezi vb statüdeki binalar
• Henüz inşaatı devam eden binalar
• Hazineye ait araziler üzerinde inşa edilmiş olan binalar
• Mesken olarak tanımlanmayan, metruk, bakımsız binalar
• Mimari projesi olmayan veya mühendislik hizmetinden yoksun binalar
• Kolonlar, kirişler ve temel gibi taşıyıcı sisteminde olumsuzluklara neden olacak şekilde tadilat gören ya da taşıyıcı sisteminin zayıflatıldığı tespit edilen binalar
• Taşıyıcı sistemi, yasal ve teknik mevzuatlara uygunsuz olarak inşa edilen binalar

Devletin ilgili ve yetkili birimlerinin onayı anlamına gelen ruhsat, binaların kanunlar ile belirlenen standartlara uygun olduğu anlamına geliyor. Yine tapu da bir gayrimenkulün sahipliğini gösteren bir belgedir. Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre, ruhsatı olmayan binalar kaçak statüsünde değerlendirildiğinden DASK yaptırılması mümkün değildir. Benzer şekilde tapusu olmayan ev üzerinde kişilerin hak iddia etmesi mümkün olmadığından tapusuz ev için DASK poliçesi kesilemez.  

Zorunlu Deprem sigortası yaptırılabilmesi için söz konusu binaların kanunlarla açıklanmış olan DASK kapsamına giren yapılara uygunluk şartı aranıyor. Buna göre, tapuya kayıtlı ve mesken olarak inşa edilmiş olan özel mülkiyete tabi taşınmazlar ile bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler DASK kapsamında yer alıyor. Bu şartları taşımayan binalar, kamu hizmeti için tesis edilmiş olan mülkiyeti kamudaki binalar ve köylerde inşa edilen binalar DASK kapsamında değerlendirilmiyor.

Kanunlarla zorunlu tutulan DASK, kapsam dahilindeki binalara yapılmadığı durumlarda bu binalar kamu tarafından sağlanan elektrik, su, doğal gaz gibi hizmetlerden faydalanamıyor. Bu hizmetlerden yararlanamadığı gibi DASK poliçesi olmayan binaların satış ve kiralama işlemleri de yapılamıyor. Ayrıca, konut kredilerinde finansman süreci için gerekli olan evraklar arasında DASK poliçesi de bulunuyor. Kredili konut alımlarında, kredinin satıcının hesaplarına aktarılması ve satışın tamamlanması için satış işlemleriyle birlikte DASK poliçesinin de kestirilmesi gerekiyor. 

DASK bir sigorta ürünü olduğu için poliçelerde sigortalıya ve sigortalanan konuta ilişkin bilgilerin eksiksiz ve doğru bir şekilde yer alması gerekiyor. DASK yaptırmak için ne gerekli belgeler Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından belirleniyor. Buna göre DASK için gerekli belgeleri 3 başlık altında şöyle sıralayabiliriz:

• Sigortalının ya da sigorta ettiren kişinin isim soyadı, T.C. kimlik numarası, tüzel kişi ise vergi kimlik numarası, ikametgah adresi, ev ve cep telefon numarası
• Sigortalanacak olan meskene ilişkin açık adres bilgisi, tapudaki kayıtlı bilgiler, inşaatın yapıldığı yıl, binanın yapı tarzı, binadaki toplam kat sayısı, binanın hasar durumu.
• Meskenin metrekare cinsinden brüt yüz ölçümü ve meskenin kullanım amacı ve şekli.

DASK poliçesini bina sahipleri dışında kiracıların da yaptırması mümkün olabiliyor. Ancak kiracıların DASK yaptırdığı durumlarda poliçenin kiracı adına düzenlenmiyor. Bu tür durumlarda kiracılar poliçede sigorta ettiren sıfatı ile yer alıyor. Sigortalı ev sahibi, sigorta ettiren yani primleri ödeyen kişi kiracı oluyor. Bir başka deyişle DASK poliçelerinde belirtilen teminatlar kapsamında riskin gerçekleşmesi durumunda yapılan ödemeler daima ev sahiplerine yapılıyor.

Zorunlu Deprem Sigortası için ödenen prim tutarları yıllık olarak Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından açıklanan Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatındaki rakamlara göre belirleniyor. Prim tutarları hesaplanırken deprem riskinin gerçekleşmesi durumunda alınabilecek olan en yüksek limit anlamına gelen sigorta bedeline göre belirleniyor.

Sigorta bedeli hesaplanırken zorunlu deprem sigortası yapılacak olan binanın yapı tarzına ve risk grubuna göre her yıl DASK tarafından açıklanan birim metrekare maliyetler, meskenin brüt yüz ölçümü ile çarpılarak elde ediliyor. Ulaşılan teminat bedeli tutarının tarife fiyatı ile çarpımı sonucu ödenmesi gereken prim tutarları çıkıyor.

2023 yılında uygulanacak olan 7 risk grubu ve 2 farklı yapı tarzına göre belirlenen tarife fiyatları şöyle: 

Bir binanın “kayıtlı mesken” olarak kabul edilmesi yani ruhsatının ve tapusunun olması DASK yaptırılması için yeterli oluyor. Taşınmazın arsa ruhsatı, özel mülkiyete tâbi olduğunu gösterdiğinden Zorunlu Deprem Sigortası, sigortanın, arsa tapusuna ilişkin bilgilere ek olarak sigorta ettirenin beyanıyla da yaptırılabiliyor. Bir başka deyişle; DASK yaptırmak istediğinde kat irtifakına sahip olup olmaması ya da yapının bağımsız bir mülkiyet durumu dikkate alınmıyor.

Her türlü sigorta seçeneğinde olduğu gibi DASK konusunda da en avantajlı çözümlere Allianz güvencesiyle ulaşabilirsin. DASK poliçesi teklifini inceleyebilir ve 5 dakika içerisinde Zorunlu Deprem Sigortası poliçeni oluşturabilirsin.