İmar İzni Nasıl Alınır?

Son Güncelleme Tarihi: 08 Mayıs 2025
Parsel veya arsa üzerine bina veya diğer yapıların inşa edilmesi için resmi olarak belediye veya ilgili yerel yönetim birimlerinden alınan izne imar izni denir. Bu izin belirli kurallar ve yönetmeliklere göre şekillenir ve her tür inşaatın yasal çerçevede yapılabilmesi için zorunludur. İmar izni alınmadan yapılan her türlü inşaat yasadışı kabul edilir ve idari yaptırımlara tabi olabilir. Bu izin bir yapının inşa edileceği arazinin yerel yönetimler tarafından belirlenen imar planlarına uygunluğunu doğrular.

İmar izni herhangi bir arsa üzerinde inşaat yapabilmek için belediyeler ve ilgili yerel yönetim birimleri tarafından verilen resmi bir izindir. Bu izin inşaat sürecinin başlamadan önce yapının planlanan alanı kullanma hakkını ve yasal gerekliliklere uygunluğunu amaçlar. İmar planları, her bölgenin hangi amaçlarla kullanılacağını belirler.

Konut, ticaret, sanayi, yeşil alan gibi farklı kullanım alanları için ayrı kurallar uygulanır. Bu planlara göre yapıların yükseklikleri, yerleşim düzenleri, yol genişlikleri gibi faktörler belirlenir. İmar izni almak bu kurallara uygunluk gösterdiğinizin belgelenmesi anlamına gelir.

İmar İzni Nasıl Alınır?

Mevzi imar planı genellikle belirli bir alan ya da semt için yapılan ve yerel yönetimlerin daha özel ihtiyaçlarına göre şekillenen bir imar planıdır. Bu plan genelde daha küçük ölçekli olur ve mevcut genel imar planına ek olarak belirli bir bölgenin veya mahallenin gelişimi için özel düzenlemeler getirir. Mevzi imar planları bölgenin sosyal, ekonomik ya da çevresel koşullarına göre şekillendirilir.

Örneğin, bir mahalledeki yapılaşma yoğunluğunun artırılması veya daha fazla ticaret alanı oluşturulması için mevzi imar planı yapılabilir. Bu plan aynı zamanda bölgedeki altyapı çalışmalarını, yolların düzenlenmesini ve kamu hizmetlerinin iyileştirilmesini de kapsar.

Mevzi imar planları, genellikle yerel halkın talepleri doğrultusunda geliştirilir ve bu planların uygulanması, o bölgede yapılan her türlü inşaatın yasalara uygun olmasını garanti eder. Mevzi imar planları belirli bir dönemde gelişmesi gereken alanlarda sıkça kullanılır. Örneğin, yeni gelişen bir semt için yapılan bu plan o bölgedeki inşaat faaliyetlerini düzenler.

İmar izni almak isteyen kişi, belediyeye başvurmalıdır. Belediye, her tür inşaat izni başvurusu için belirli bir prosedür uygular ve başvuru sahibinin gerekli belgeleri sunmasını bekler. Belediye imar izni başvurusu için gerekli olan belgeler şu şekilde sıralanabilir:

  • Tapu ve Kadastro Belgesi: Arsanın sahibi olduğunuzu veya üzerine inşaat yapma hakkına sahip olduğunuzu kanıtlayan tapu belgesi.
  • İmar Durumu Raporu: Başvurulan arazinin mevcut imar planına uygunluğunu gösteren bir rapordur.
  • Proje ve Planlar: Yapılacak inşaatla ilgili detaylı projeler, mimari planlar, yapı ruhsatı, yapılaşma sınırları gibi belgeler.
  • Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) Raporu: Özellikle büyük projelerde, yapının çevreye olan etkilerini gözler önüne seren bir rapor.

İmar izni başvurusu belediyenin imar müdürlüğü tarafından incelenir. Başvurulan alan, imar planına uygun mu, kullanım amacına uygun mu ve yapının çevresel, sosyal etkileri göz önünde bulundurulmuş mu gibi faktörler değerlendirilir. Eğer başvuru imar planı ile uyumluysa başvuru sahibine inşaat ruhsatı verilir ve inşaat süreci başlar. Fakat eğer başvuru reddedilirse başvuru sahibine genellikle yapılması gereken düzenlemeler hakkında bilgi verilir ve projede düzeltmeler yapılması istenebilir.

Tarla gibi tarım alanlarında imar izni almak diğer arsalarla karşılaştırıldığında daha karmaşık bir süreçtir. Tarım alanlarının üzerine inşa edilecek yapılar öncelikle tarım dışı kullanım iznine tabi tutulmalıdır. Tarım alanları yasalar gereği tarım dışı amaçlarla kullanılmadan önce bu alanların imar planında yerleşim için uygun hale getirilmesi gerekir.

Tarım alanlarının yapılaşmaya açılması çevresel denetimlere ve çeşitli onaylara tabiidir. Belediye, tarlanın tarım dışı bir alana dönüşmesine izin vermek için öncelikle tarım arazisinin yerel gelişim planlarına uygun olup olmadığını kontrol eder. Eğer tarla çevreye zarar vermeyen şekilde yerleşim amaçlı kullanılacaksa bu alana yönelik imar izni verilebilir. Bunun için tarlanın çevre etki değerlendirmesi raporu zemin etüdü ve diğer çevresel belgeler belediyeye sunularak tarlaya imar izni alınabilir.

Tarım arazileri için doğal afetlerden korunmak için tarım sigortası yaptırmak oldukça önemlidir. Bu tarlanın ekim ve üretim süreçlerinde yaşanabilecek zararları azaltan bir önlemdir. Tarım sigortası hakkında daha detaylı bilgiye Allianz üzerinden ulaşabilirsiniz. 

Bir arsanın üzerine inşa edilecek yapının imar izni genellikle arsanın mevcut imar planına uygunluğuna göre değerlendirilir. Arsalar, konut, ticaret, sanayi gibi kullanım alanlarına ayrılmıştır ve bu alanlara uygun olarak imar izni verilir. Eğer arsa ticari amaçla kullanılacak ise başvuru sahibinin ticaret alanları için geçerli olan kurallara uygun bir proje sunması gerekir. Aynı zamanda arsaya özel imar izni almak için o arsada yapılacak yapıların yerleşim yoğunluğu, trafik düzenlemeleri ve çevresel etkileri gibi faktörler de göz önünde bulundurulur.

Eğer bir arsanın imar durumu belgesi ticaret veya konut alanı olarak belirtilmişse başvurulan projeye göre bir inşaat ruhsatı alınabilir. İmar izni almak için arsanın özelliklerine göre gerekli projeler hazırlanmalı ve belediyeye başvurulmalıdır. Bu süreçte özellikle arsanın yerleşim amacı doğrultusunda projeler geliştirilmesi gerektiği için her tür başvuruda dikkat edilmesi gereken çok sayıda teknik detay vardır.

İmar durumu belgesi bir arsanın imar planına uygunluğunu gösteren bir belgedir. Bu belge, belediye tarafından verilir ve üzerine yapılacak yapının hangi türde olabileceğini, yerleşim amaçlarına uygunluğunu ve inşaat izni alıp almayacağını gösterir. İmar durumu belgesi almak için başvurulan belediyenin imar müdürlüğüne başvurulmalıdır. Bu belgeler genellikle tapu kaydı ve harita eşliğinde istenir.

İmar durumu belgesi almak inşa edilmek istenen yapının, imar planı çerçevesinde yapılabilir olup olmadığını öğrenmek açısından önemlidir. Başvurulan parselin üzerine yapılacak yapılar imar planına uygun değilse başvuru reddedilir ve başvuru sahibine, imar durumunu değiştirmek için başvuru yapma önerisi sunulabilir.

Ticari imar, bir parselin ticaret amacıyla kullanılabilmesi için alınması gereken izinlerdir. Ticari alanlar genellikle işyerleri, mağazalar, ofisler ve alışveriş merkezleri gibi işlevlere ayrılır. İzni almak için başvurulacak belediye ticari alanların yapılarının hangi kurallara ve düzenlemelere göre yapılması gerektiğini belirler.

Başvurular imar planlarına uygunluk açısından oldukça titiz bir şekilde değerlendirilir. Ticari yapılar genellikle çok daha büyük ve karmaşık inşaat projeleri gerektirdiği için bu başvurularda çevre düzenlemesi, altyapı, trafik yoğunluğu ve sosyal etkiler gibi faktörler de dikkate alınır.

İmar izni almak ve ticari alanlarda inşaat başlatmak, güvenlik açısından önemli bir adımdır. Yeni bir yapı inşa ederken, özellikle DASK (Doğal Afet Sigortası) sigortası yapılmalıdır. DASK, Türkiye'deki tüm konutların deprem gibi doğal afetlere karşı güvence altına alınmasına olanak tanır. İnşaat sürecinin sonunda konut sigortası fiyatları araştırılarak yapının yangın, su baskını, hırsızlık gibi diğer afetlere karşı sigortalanması sağlanmalıdır.