Türk Ehliyetinin Geçerli Olduğu Ülkeler

Yurt dışına seyahat etmeyi planlayan sürücülerin en çok merak ettiği konulardan biri, Türk ehliyetinin hangi ülkelerde geçerli olduğudur. Özellikle kişisel araçla seyahate çıkanlar ya da gideceği ülkede araç kiralamak isteyenler için bu bilgi son derece kritik öneme sahiptir. Çünkü ehliyetin geçerli olmadığı bir ülkede yalnızca araç kiralama hakkınız elinizden alınmakla kalmaz aynı zamanda geçersiz belgeyle araç kullanmak ciddi yasal yaptırımlara da yol açabilir.

Son yıllarda Türk ehliyeti, uluslararası normlara uygun hale getirilerek birçok ülkede tanınabilir bir statüye kavuşturulmuştur. Ancak bu geçerlilik her ülkede aynı şartlarda olmayabilir. Bazı ülkeler Türk ehliyetini belirli bir süre için doğrudan kabul ederken bazıları uluslararası sürüş izni (IDP) ya da yerel ehliyete çeviri gibi ek prosedürler talep edebilir. Ayrıca ülkelerin geçerlilik süresi, ehliyet sınıfı, çeviri dilleri veya noter onayı gibi şartları da farklılık gösterebilir.

Türk ehliyetinin yurt dışında geçerliliği büyük ölçüde Türkiye’nin diğer ülkelerle yaptığı ikili anlaşmalara, ehliyet türüne (eski tip mi yeni tip mi), ziyaret edilen ülkenin iç hukuk düzenlemelerine ve kalış süresine bağlı olarak belirlenir. 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren dağıtılmaya başlanan yeni tip çipli Türk ehliyetleri, Avrupa standartlarına uygun olduğu için daha fazla ülkede tanınır ve geçerlilik süresi artar. Türk ehliyeti ile yurt dışında araç kullanımı planlayan kişilerin, seyahat öncesinde Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu gibi kurumların sağladığı güncel bilgilere erişmeleri gerekir.

Gidilecek ülkenin konsolosluk veya büyükelçilik web siteleri de sürücüler için güncel düzenlemeler hakkında detaylı bilgiler sunar. Bazı ülkeler, Türk ehliyetini sadece kısa süreli ziyaretlerde kabul ederken bazı ülkeler ehliyetin resmi tercümesini ya da noter onaylı kopyasını ister, bazıları ise doğrudan yerel bir sürücü belgesine dönüştürülmesini talep edebilir.

Türk ehliyeti birçok ülkede geçerli kabul edilse de bu geçerlilik süresi ve koşulları ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Kimi ülkeler Türk vatandaşlarının kısa süreli ziyaretleri sırasında ehliyetlerini olduğu gibi kabul ederken kimileri yalnızca belirli ek belgelerle (örneğin IDP) kullanım izni verir. Bazı ülkelerde ise yerel sürücü belgesi alınmadan Türk ehliyetiyle araç kullanmak mümkün değildir. Türk ehliyeti geçerliliği konusunda en yaygın kabul gören ülkeler şunlardır:

• Avrupa Ülkeleri: Almanya, Fransa, Hollanda, Belçika, İtalya, İspanya, Avusturya, İsveç, Norveç, Danimarka, İsviçre, Portekiz gibi ülkeler Türk ehliyetiyle kısa süreli araç kullanımına izin verir. Bu süre genellikle 6 aydır ve sonrasında ehliyet çevirisi istenir.
• Orta Doğu ve Körfez Ülkeleri: Katar, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler kısa süreli ziyaretlerde Türk ehliyetini kabul eder. Ancak birçok araç kiralama firması IDP talep eder.
• Türk Cumhuriyetleri ve Yakın Coğrafya: Azerbaycan, Gürcistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gibi ülkelerde Türk ehliyeti çoğunlukla doğrudan geçerlidir.
• Balkan Ülkeleri: Bulgaristan, Sırbistan, Makedonya, Bosna-Hersek gibi ülkelerde de belirli sürelerle Türk ehliyeti kabul edilir.
• Amerika Kıtası: ABD ve Kanada’da Türk ehliyeti belirli eyaletlerde birkaç ay geçerlidir. Ancak IDP belgesi neredeyse zorunludur.

Ülkelerde araç kiralama firmalarının politikaları farklılık gösterebilir. Araç kiralanmadan önce firmanın sürücü belgesi kabul kriterleri mutlaka öğrenilmelidir. Aynı şekilde bazı ülkelerde trafik sigortaları yabancı ehliyetlileri kapsam dışı bırakabilir.

Avrupa ülkeleri sürücü belgelerinin tanınması konusunda katı ve ülkesel düzenlemelere sahiptir. Genellikle Türk vatandaşları Avrupa'da 180 gün (6 ay) süreyle kendi ehliyetleriyle araç kullanabilir. Almanya gibi ülkelerde bu sürenin dolması durumunda Türk ehliyetinin Alman ehliyetine çevrilmesi zorunlu hale gelir. Bu işlem sırasında yazılı test ya da direksiyon sınavı aranıp aranmadığı ülkeye göre değişir. Fransa'da ise kişi oturum izni aldıktan sonra bir yıl içinde Türk ehliyetini Fransız ehliyetine çevirmelidir. Aksi takdirde geçerliliğini yitirir. Hollanda, Belçika ve İtalya’da da benzer uygulamalar mevcuttur.

Avrupa ülkelerinde sürüş yapacak Türk vatandaşlarının, araç kiralarken veya kendi araçlarıyla seyahat ederken geçerli bir ehliyetin yanı sıra pasaport, vize ve araç sigorta belgelerini yanında bulundurması zorunludur. Türk ehliyeti geçerliliği süresince bu belgelerin eksiksiz olması yasal işlemler ve olası denetimlerde büyük kolaylık sağlar.

Orta Doğu ve Asya ülkelerinde Türk ehliyetinin geçerliliği Avrupa ülkelerine göre daha değişkenlik gösterir. Örneğin; Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Kuveyt gibi Körfez ülkelerinde turist olarak gelen kişiler Türk ehliyetiyle kiralık araç kullanabilir. Ancak bazı şirketler IDP yani Uluslararası Sürüş İzni de talep edebilir. Japonya, Çin, Güney Kore gibi ülkelerde ise yalnızca yerel ehliyet geçerli olduğu için Türk ehliyetinin doğrudan kullanımı mümkün değildir. Bu ülkelerde araç kullanmak isteyen Türk vatandaşlarının öncelikle yerel sürücü sınavına girerek o ülkenin ehliyetini alması gerekir.

Tayland, Malezya ve Endonezya gibi bazı Güneydoğu Asya ülkeleri ise geçici süreyle Türk ehliyetini kabul edebilir. Ancak bu durumda da resmi çeviri veya IDP şart koşulabilir. Araç kullanırken oluşabilecek maddi hasarlara karşı önlem alınması için yurt dışında kasko kullanmak, özellikle bu bölgelerde sürücülere ek güvenlik sağlar.

Uluslararası Sürüş İzni (IDP), 1949 Cenevre ve 1968 Viyana Karayolu Trafiği Sözleşmeleri uyarınca düzenlenen ve Türk ehliyeti ile birlikte kullanılmak üzere verilen resmi bir belgedir. Türkiye’de bu belgeyi alabilmek için geçerli bir Türk sürücü belgesine sahip olmak ve Turing ofislerine başvurarak gerekli belgeleri sunmak yeterlidir. IDP, özellikle Avrupa dışındaki ülkelerde Türk ehliyetinin geçerli sayılmadığı durumlarda hayati önem taşır.

ABD, Kanada, Japonya, Tayland, Hindistan gibi ülkelerde IDP olmadan araç kullanmak yasa dışı sayılabileceği için sürücüler hem cezai yaptırımla karşılaşabilir hem de kaza durumlarında sigorta kapsamı dışında kalabilir. Bu nedenle seyahat sağlık sigortası teklifi alırken poliçenin IDP ile araç kullanan sürücüleri kapsayıp kapsamadığına dikkat edilmelidir. Ayrıca IDP belgesi sadece bir yıl geçerlidir ve süresi dolduğunda yeniden başvuru yapılması gerekir.

Yurt dışında Türk ehliyetiyle araç kullanmak istiyorsanız dikkat etmeniz gereken birçok detay vardır. Öncelikle gidilecek ülkenin ehliyet geçerliliği konusundaki kurallarını öğrenmeli ve süre sınırlamalarına dikkat etmelisiniz. Araç kiralayacaksanız firmanın ehliyet politikasını öğrenmeli ve ek olarak IDP ya da tercüme gerekebilir mi diye sormalısınız.

Kullanılan aracın sigorta kapsamı incelenmeli, özellikle üçüncü şahıs sigortası (zorunlu trafik sigortası) mevcut mu, sigorta Türk ehliyetli sürücüyü kapsıyor mu gibi detaylar mutlaka netleştirilmelidir. Bazı ülkelerde geçerli bir sigorta olmadan araç kullanmak yasa dışıdır. Bu noktada trafik sigortaları poliçesinin kapsamını incelemek ve gerekiyorsa genişletmek faydalı olacaktır.

Aracın ruhsatı, kiralama sözleşmesi, pasaport, vize ve ehliyetinizin fiziksel kopyası mutlaka yanınızda bulunmalıdır. Ayrıca birçok ülkede radar ve hız sınırlarına ilişkin kurallar çok sıkıdır bu nedenle hız limitlerine özellikle dikkat edilmelidir.

Farklı bir ülkeye gidildiğinde o ülkenin trafik kurallarına hakim olmak hem güvenliğiniz hem de yasal yükümlülükler açısından zorunludur. Türk ehliyeti ile yurt dışında araç kullanımı sırasında herhangi bir trafik ihlali ya da kaza durumunda sürücünün ülke kanunlarına tabi olduğu unutulmamalıdır. Ülkeye gitmeden önce konsolosluk web sitelerinden, resmi ulaşım ve trafik sayfalarından, o ülkenin karayolları ya da ulaştırma bakanlığına ait internet portallarından detaylı bilgi alınabilir. Ayrıca Google Haritalar, Waze, HERE gibi uygulamalar yerel trafik düzenlemeleri, hız limitleri ve yol bilgileri konusunda yardımcı olur.

Uluslararası trafik işaretleri genellikle benzer olsa da özellikle İngiltere gibi soldan trafik uygulayan ülkelerde araç kullanmadan önce küçük bir uyum süreci planlanmalıdır. Trafik sigortaları kapsamı da bu süreçte önem kazanır. Bazı ülkelerde sigortasız araç kullanımı ağır cezalara neden olabilir ve bu nedenle sigorta poliçenizin geçerli ülkeleri ve kapsamını önceden teyit etmek büyük önem taşır. Bu konuda gerekli desteğe Allianz üzerinden ulaşabilirsiniz.